2. Sınıf Türkçe Metnin Konusu Ve Ana Düşünce Bulma Konu Anlatımı

Hem okulumuzda hem de evlerimizde birçok hikâye okuruz. Öğretmenlerimizin ya da ailemizin bize verdiği kitaplarda hikayeler okuruz. Bu hikayelerin bir konusu ve ana fikri bulunur. Şimdi bunları öğrenelim ve metnin konusu ile ana fikrin ne anlama geldiğini öğrenelim.

Okuduğumuz her metnin bir konusu bulunur. O konusu etrafında hikaye yazılır. Aynı zamanda bir ana fikri vardır ve bu ana fikir ile beraber, bize ne anlatılmak istendiği söylenir. Bizde bize verilen metni okuruz ve ne anlatmak istediğini anlamaya çalışırız. Şimdi bunları öğrenmeye çalışalım ve örnekler yaparak anlayalım.

 Metnin Konusu ve ana düşünce bulma

Kitap okumak çok önemlidir. Aynı zamanda kitaplar içerisinde birçok farklı hikaye bulunur. Bu hikayeler bize bazı şeyler anlatır. Anlatmak istediklerini biz bulmaya çalışırız ve bu ana fikir olarak bilinir. Aynı zamanda tüm hikayenin bir de metin konusu bulunur. Şimdi bunlar ne demek sırasıyla ele alalım ve öğrenmeye çalışalım.

Metnin konusu: Okuduğumuz metinlerde üzerinde durulan düşünce, olay ve sorun veya durum metnin konusu olarak bilinir.

Yani bir metni okurken içerisinde bazı olaylar geçebilir. Bu olaylar üzerinde durulur ve anlatılır. Böylece metin içerisindeki anlatılan olaylar, düşünceler ya da durum ve sorunlar metnin konusu olur. Bir metni okurken konusunu anlamamız için bazı dikkat etmeniz gerekenler vardır. Yani metni sormamız gereken sorular vardır.

– Metinde ne üzerinde duruluyor?

– Bu metinde ne hakkında söz ediliyor?

Bir metin içerisinde bu sorulara yanıt ararız. Böylece bulduğumuz yanıt ile beraber metnin konusunu anlamış oluruz. Şimdi bu konuda bazı örnekler verelim ve metnin konusunu anlamaya çalışalım.

Örnek: Ayşe odasını her zaman toparlar ve düzenli tutar. Odasını hiç dağıtmaz. Bir gün annesiyle beraber pazara gitti. Pazarda annesine yardım etti. Daha sonra yiyecekleri pazardan aldılar ve eve döndüler. Eve döndükleri zaman Ayşe en sevdiği oyuncağı ile oynamak istedi. Odasına gelince onu koyduğu yere gitti ve kolayca bulup oyuncağını alarak oynamaya başladı.

Yukarıdaki metinde ne üzerinde duruluyor? O metin hakkında söz ediliyor?

            Cevap: Yukarıdaki metinde Ayşe’nin çok düzenli biri olduğu için eşyasını kolayca odasında bulduğundan söz ediliyor. Yani oyuncağını hiç sorun yaşamadan hemen buldu. Çünkü Ayşe odasına her zaman tertipli ve düzenli tutar.

Ana fikir: Okuduğumuz bir metin ya da paragrafın içerisinde yazarın bize anlatmak istediği bir mesaj ya da düşünce bulunur. Bu düşünce ya da mesaja metinde ana fikir (ana düşünce) denir.

Bir metnin ana fikri genelde sonlarında yer alır. Yazar anlatmak istediği bir düşünce veya mesajı Metin sonlarına doğru yazar. Çünkü yazar burada metnin tam amacına ulaşmasını arzu eder. Böylece bunu tüm kararlılığı ve samimiyeti ile metne aktarır. Bu sayede bize verilen metni okuyarak ana düşüncesi yani ana fikrini anlamaya çalışırız.

Not: Ana fikir bazen bir metin içerisindeki tümce olabilir. Aynı zamanda verilen paragrafın tamamında da bulunabilir. O yüzden bize verilmiş olan metni eksiksiz ve dikkatli şekilde okumalıyız.

Örnek: Öğretmenime hediye almak istiyorum. Onun beğendiği ve hoşuna gidecek bir hediye olmalıdır. Umarım aldığım hediyeyi öğretmenim de beğenir. Böylece kullanırken beni hatırlar ve sevinir. Öğretmenime hediye almaktan çok mutluyum. Çünkü öğretmenlerimiz bize doğruyu öğretir ve daha çok bilgi edinmemizi sağlar.

Yukarıdaki metinde ana fikir nedir?

            Cevap: Yukarıdaki metnin tamamını okuduğumuz zaman sonuna baktığımızda ne anlatmak istediğini fark edebiliriz. Öğretmenlerimizin bize her zaman doğruyu anlattığını ve bize bilgi verdiğini, onlara her zaman iyi davranmamız gerektiğini anlatıyor.