Belirli Günler ve Haftalar ( TRAFİK HAFTASI Mayıs ayının ilk haftası)

GÜNÜN ANLAM VE ÖNEMİNİ BELİRTEN KONUŞMA

Ülkemizde trafik kazalarının önlenmesi ve toplumda farkındalık oluşturulması amacıyla Mayıs ayının ilk haftası “Trafik ve İlkyardım Haftası” olarak kabul edilmiştir. Ayrıca, trafik hakkında BM’nin uluslar arası düzeyde farkındalık oluşturmak için 4-10 Mayıs arasında üçüncüsünü düzenlediği kampanyalardan biride “BM Küresel Yol Güvenliği Haftası”dır. 2015 yılı için bu haftanın ana teması “Çocuk ve Yol Güvenliği” olarak belirtilmiştir. Trafik kazalarında yaralanan ve ölenlerin çoğu 5-14 yaş arasındaki çocuklardır.

Uygarlık tarihinde önemli aşamalardan biri olan tekerlek en eski kayıtlara göre ilk kez MÖ 3.500 yıllarına ait bir Sümer piktogramında resmedilmiştir. Yüklerini önce kendileri sonra hayvanlarla taşıyan insanlar, tekerleğin icadı ile yeni araçlar yapmışlardır. Geliştirilen bu ilkel taşıtlar sanayi devrimi ile birlikte buharla veya motor gücüyle çalışır hale gelmiş ve sadece karayolu için değil, deniz ve hava yolu ulaşımı için de kullanılmaya başlanmıştır. Böylelikle hem taşıtların hızı artmış hem de ulaşım süreleri kısalmıştır. Ancak, gelişen teknolojiyle birlikte artan ulaşım aracı çeşitliliği, ulaşımda görülen artış kazalar ve yaralanmalarda da artışı beraberinde getirmiştir.

Türkiye İstatistik Kurumu 2013 verilerine göre ülkemizde yaklaşık olarak 1,2 milyon trafik kazası olmuştur. Maddi hasarın dışında bu kazaların %13,4’ü ölümlü-yaralanmalı olup 3.685 kişi yaşamını yitirmiş, 274.829 kişi ise yaralanmıştır. Ölen kişilerin yaş dağılımı ile ilgili bir bilgi olmamakla beraber ölenlerin %77’si erkek, %23’ü kadındır.

Hem ülkemizde hem de Dünyada önlenebilir ölüm ve sakatlığa da yol açabilen yaralanma nedenlerinden biri olan trafik kazaları önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Trafik sorunlarına çözüm bulmak, trafiğe bir düzen getirmek ve trafik kazalarını önlemek için bir takım kurallar belirlenmiştir. Sürücülerin ve yayaların uymaları gereken bu kurallara trafik kuralları denir. Trafik kuralları uzun araştırmalar ve deneyler sonucu ortaya çıkmıştır. Trafik kurallarına uyulmadığı ve gerekli alt yapının oluşturulmadığı ülkelerde yolu kullanan yayalar, bisikletliler, iki tekerlekli motorlu araç sürücüleri ve yolcularına “İncinebilir Yol Kullanıcıları” denmektedir. Dünya genelinde genel olarak tüm trafik ölümlerinin yarısını “İncinebilir Yol Kullanıcıları” oluşturmaktadır. Ülkemizde 2013 yılında gerçekleşen kazalarda ölen kişilerin %17,7’sini yayalar %7,9’unu ise motosiklet sürücüleri oluşturmaktadır.

Trafik kurallarına uyalım, uymayanları uyaralım.

İLK YARDIMIN TANIMI, AMACI VE TEMEL UYGULAMALARI

Trafik; kara, hava, deniz taşıtları ile yayaların kendilerine özgü yollarda gidip gelmesi olayıdır.İlk yardım ise herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan geçici ve ilaçsız uygulamalardır.

İlk yardımın temel amacı:

Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak

Mevcut durumu korumak

Oluşabilecek sakatlıkları önlemek

İyileşmeyi kolaylaştırmak.

TEMEL İLK YARDIM UYGULAMALARI:

İlk yardım temel uygulamaları Koruma, Bildirme, Kurtarma (KBK) olarak ifade edilir.

1)Koruma: Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesini kapsar. En önemli işlem olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmak, bilinçsiz müdahalelere izin vermemektir.

2)Bildirme: Olay veya kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon veya diğer kişiler aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmelidir. Türkiye’de ilkyardım gerektiren her durumda telefon iletişimleri, 112 acil telefon numarası üzerinden gerçekleştirilir.

3)Kurtarma ( Müdahale): Olay yerinde hasta veya yaralılara hızlı ancak sakin bir şekilde müdahale etmektir.

Trafik kazasında yaralanmış bir kişiyi hastaneye ulaştırıncaya kadar geçen süre yaralının hayatta kalabilmesi için çok önemlidir. Bu gibi acil durumlarda çevredeki kişilerin nasıl davranacağını, hangi durumda nasıl bir yöntem uygulayacağını bilmesi ve ilk önlemleri alması kazazede için yaşamsal önem taşır. Bu nedenle, bireylere kazalarda yaralananların yaşamını kurtarabilecek ilkyardım becerileri eğitimi verilmelidir.

İLK YARDIMIN TEMEL İLKELERİ

Emin bir yer arayın. Amaç kendimizin ve hasta veya yaralının biran önce tehlikeli bölgeden uzaklaştırılmasıdır. İlk yardıma başlayabileceğimiz güvenli bir yere taşınır. Taşıma yapılırken sakin davranılmalı, mümkünse sağlam tarafından tutularak taşınmalıdır.

Sorularınıza yanıt veriyor mu? Sorulan sorulara yanıt veriyorsa hastayı yan yatırın. Hava yolu, solunum, nabzını gözlemleyin, kanama var mı kontrol edin.

Yanıt vermiyorsa: İlk yardım uygulayın.

HAVA YOLUNU AÇIN (AIRWAY):

– Ağızdaki tıkanıklığı temizleyin, açın.
– Hastayı sırt üstü yatırın.
– Hava yolunu açmak için alını geriye, çeneyi öne çekin.
– Çeneyi destekleyin.
– Profesyonel yardım çağırın.

SOLUNUM (BREATHING):
– Hasta soluyorsa uygun pozisyonda yatırın.
– Hasta solumuyorsa ağızdan ağza iki yavaş ve tam soluk verin. Verdiğiniz soluk rahatça gidiyorsa hastanın solunumunun dönüp dönmediğini kontrol edin.
– Solunum geriye dönmediyse suni solunuma devam edin.

DOLAŞIM (CIRCULATION):
– Nabzı kontrol edin. Nabzı atıyorsa solunum desteğine devam edin; kendiliğinden solunum başlarsa uygun pozisyonda yatırın.

Tüm bunları sertifikalı bir ilk yardımcıysanız uygulayın. Sertifikası olmayan, ilk yardım için yanlış uygulamalarda bulunan kişi durumu daha da kötüye sevk edebilir. İlk yardımda bilinç önemlidir, hayat kurtarır. Bilinçsiz yaklaşımsa hayatı sonlandırır veya kalıcı sakatlıklara neden olur.

İlk yardımcının müdahalede yapması gerekenler:

– Hasta ya da yaralının durumunu değerlendirmek. (bilinç ve solunum )

– Hasta ya da yaralının korku ve endişelerini gidermek.

– Hasta ya da yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişileri organize etmek.

– Hasta ya da yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli müdahalede bulunmak.

– Kanama, kırık, çıkık ve burkulma vb. durumlarda yerinde müdahale etmek.

– Hasta ya da yaralının yarasını görmesine izin vermemek.

– Hasta ya da yaralıları hareket ettirmeden müdahalede bulunmak.

– Hasta ya da yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak.

– Olay yeri güvenliği açısından herhangi bir tehlike yok ise, hasta ya da yaralıyı kesinlikle yerinden kımıldatmamak.

TRAFİK KAZALARINI ÖNLEME YOLLARI

Kazalar çoğu zaman dikkatsizlik, tedbirsizlik, ihmal gibi sebeplerle meydana gelir ancak alınacak tedbirlerle kazalar önlenebilir. Kazalar meydana geldiği yerlere göre ev kazaları, iş kazaları, trafik kazaları şeklinde gruplandırılmaktadır.

Kazalar arasında can kaybı, sakatlanma ve ekonomik zararları nedeniyle karayolu trafik kazaları ilk sırada yer almaktadır. Alkollü araba kullanmak, hız sınırlamalarına uymamak ve hatalı sollama trafikte en sık görülen kural ihlalleridir. Trafik kazalarının önlenebilmesi için sürücülerin yeterli eğitim almaları, toplumun trafik kurallarına karşı duyarlılığının arttırılması, kurallara uyma hassasiyeti ve bilinçli davranışlar geliştirilmesi trafik kazalarını önlemede etkili faktörlerdir.

Yol güvenliğinin paylaşılması gereken bir sorumluluk olduğu göz ardı edilmemelidir. Günümüzde karayolları trafik sistemlerinde riskleri azaltabilmek için hükümetlerin, özel sektörün, sivil toplum kuruluşlarının ve uluslararası birimlerin konuyu üstlenmeleri, taahhütte bulunmaları ve konuyla ilgili kararları bilgilenerek almaları gerekmektedir. Ayrıca her konuda olduğu gibi çözüm için yol mühendisleri, motorlu taşıt tasarımcıları, yasaları uygulayacak görevliler, sağlık çalışanları ve sivil toplum grupları gibi birçok farklı kesimin bu sürece katılımı gerekmektedir.

YAYALARIN VE SÜRÜCÜLERİN UYMASI GEREKEN KURALLAR

Trafik kuralları, ulaşımın sağlanması ve trafiğe çıkan insan ve araçların güvenliğini sağlamak amacıyla konulmuştur. Bu kurallara tüm yaya, sürücü ve yolcuların uyması gerekir, çünkü ancak bu şekilde trafik kazaları en aza indirilebilir.

Trafikte uyulması gereken kurallar şu şekilde özetlenebilir:

Sürücülerin uyması gereken kurallar:
Aşırı hızdan kaçınılmalıdır.
2. Trafik işaretlerine ve ışıklarına uyulmalıdır.
3. İçkili ve uykulu halde araç kullanılmamalıdır.
4. Araçların bakımı yaptırılarak yola çıkılmalıdır.
5. Seyir halinde izlenecek yol ve öteki araçlarla ilgili kurallara uyulmalıdır.
6. Öndeki aracı geçmek için hatalı sollama yapılmamalıdır.

Yayaların uyması gereken kurallar:
Cadde ve sokaklarda kaldırımdan yürümeliyiz.
2. Yaya kaldırımı olmayan yerlerde yolun solundan yürümeliyiz.
3. Karşıdan karşıya geçerken önce sola, sonra sağa, yine sola bakıp öyle geçmeliyiz. Kesinlikle yaya geçidini kullanmalıyız.
4. Duran bir taşıtın hemen önünden ve arkasından geçmemeliyiz.
5. Trafik polisinin işaretlerine uymalıyız.
6. Trafik polisinin olmadığı yerlerde trafik işaretlerine dikkat etmeliyiz.
7. Trafik lambası kırmızı yanarken kesinlikle karşıdan karşıya geçmemeliyiz.
8. Taşıtlara hiçbir nedenle asılmamalıyız.
9. Taşıtlardan inerken, taşıtın tam olarak durmasını beklemeliyiz.
10. Karanlıkta yola açık renkli kıyafetler giyerek çıkmalı ve yolundan solundan yürümeliyiz.

HAFTA İLE İLGİLİ GÜZEL SÖZLER

1- Acele giden, ecele gider.

2- Hastanelerin de mağazalar gibi vitrinleri olsaydı, kazalar bu denli çok olmazdı.

3- Kazaları arabalar değil, insanlar yapar.

4- Bir anlık dikkatsizlik, ömür boyu pişmanlık getirir.

5- Trafik kurallarına uyalım, uymayanları uyaralım.

6- Trafikte güven, kurallara dikkatle uymakla mümkündür.

7- Kuraldışı sollama, aşırı hız, yolunuzu değil, ömrünüzü kısaltır.

8- Kaza, en pahalı cezadır.

9- Akıl+önlem=Emniyet.

10- Çiğnemezsen kuralı, ne ölü olur, ne yaralı.

TRAFİK

Taşıta sağdan binelim
Ancak durunca inelim.
Bugün konumuz trafik
Kuralını öğrenelim.

Sağdan yürü kaldırımda
Dikkatli ol her adımda.
Eğer kurala uyarsan
Tehlike yok hayatında.

Sen tedbirsiz bir şoförsen
İçkili taşıt sürersen
Kaza yakın demektir
Bir de uykulu gidersen.

Öğüt benden, tutmak senden
Bir ders çıkar sözlerimden.
Polislere yardımcı ol
Alıkoyma görevinden

TRAFİK KURALLARI

Yeşil ışık yanar yanmaz,
Trafiğe, yol açılır.
Araçların homurtusu,
Birden, etrafa saçılır.

Biraz sonra, sarı ışık,
Güzelce yanmaya başlar.
Bunu gören şoför kardeş
Fren yapıp çok yavaşlar.

Derken hemen arkasından,
Kırmızı ışık savrulur.
Bu ışığı gören herkes,
Adım atmaz, hemen durur.

Tüm trafik kuralları,
Hepimizce bilinmeli.
Kurallara uyularak,
Tehlikeler önlenmeli.

TAŞITLAR

Otomobil, tramvay,
Tayyareyi başta say
Kısaltır uzunluğu
Azaltır yorgunluğu.

Tren ile seyahat
Hemen hepsi de rahat.
Pat, pat, pat motosiklet
Sessiz gider bisiklet.

İskele alındı mı
Vapurumuz açılır,
Düt diyerek denize
Değmeyin keyfimize.

TEMİZLİK, TRAFİK

Caddelerle, sokaklar,

Nerde düzgün temizdir.

Orası vatanımız,

Orası ülkemizdir.

Bir kent pisse, çamursa,

Utanırım ben bundan.

Pırıl pırıl yollarla

Her bucağa, her yere,

Övünerek bakmalı.

Bir düzenli trafik

Görülmeli her yerde.

Şehir dışı hafiflik,

Olmalıdır şehirde.

Bozuk, düzensiz yollar

Bir yurdun yüz karası.

Ne turist huzur duyar,

Ne yürür arabası.

TRAFİK

Yollarda insanlar,

Her çeşit taşıtlar,

Gider gelir

Buna trafik denir.

Daima yürürüm

Yolun sağından,

Karşıya geçerken bakarım

Önce sola,

Sonra sağa,

Tekrar sola,

Yol ortasına varınca

Bir daha sağa.

Kırmızı yanınca

Dururum,

Yeşilde geçerim,

Sarı uyarma.

Yol üstünde değil

Bahçelerde oynarım.

TRAFİK

Trafik bir yarış değil,

Hedefe erken varış değil,

Kurallar net,

Mesafe bir karış değil,

Trafikte bu acele niye?

Yol üzerinde okullar var,

Karşıya geçen kullar var,

Kurallara saygılı,

Dikkatli olan akıllar var,

Trafikte bu acele niye?

İleride bakarsın yol sıkışır,

Yolumuz bisikletle çakışır,

Şoförlerimize,

Dikkatli olmak yakışır,

Trafikte bu acele niye?

Direksiyona yaklaşma telaşlı,

Önümüzde belirirse bir yaşlı,

Aman dikkat,

Gözümüz olmasın artık yaşlı,

Trafikte bu acele niye?

DİKKATLİ OL

Kıvrım kıvrım yollarda,

Dikkatli ol, git yavaş.

Yağmurlarda, karlarda

Dikkatli ol arkadaş.

Köşelerde duralım,

Yerinde sollayalım,

Kurallara uyalım,

Sağlıklı kal arkadaş.

İHTİYAÇ

İrili ufaklı arabalar,

Yollarda dizi dizi.

İstediğimiz yerlere,

Alır götürür bizi.

Oldu her eve ihtiyaç,

Petrol içer olursa aç,

Herkes ona muhtaç,

Kemirir cebimizi.

Havada, denizde gideni var,

Demir raylarında treni var,

Acemi, usta süreni var,

Bağladı kendine hepimizi.

İLK YARDIM

Bir kaza manzara elim,
Haydi, dostlar yardım edelim.
Trafiğe uygun yol verelim,
Hastamıza NASILSIN diyelim,
Cevap yoksa 112 ALO geçelim.

Dudaklarını aralayıp içine bakalım,
Normalse başını geri yatıralım.
Yaklaştır kulağını nefes dinle,
Yok mu nefes, hemen verelim.

iki parmağınla sık burnunu hastanın,
Dudaktan dudağa 2 nefes üfleyiver.
Şahdamarına koy üç parmağın,
Oda ne nabız atmıyor, attıralım.
Kalbe 15 masaj yaptıralım.

Durmak yok öyle, devam devam,
2 nefes 15 masaj-el el üstünde,
2 nefes 15 masaj-bükme dirsekleri,
2 nefes 15 masaj-dik dur,
Toplam 4 tur oldu mu, oldu.

Nefes kontrolü, nabız kontrolü,
Olmayandan ver gitsin hayrına,
Olanı bırak, olmayanı vermeye devam.

TRAFİK IŞIKLARI

Yeşil ışık yanar yanmaz,
Trafiğe, yol açılır.
Araçların homurtusu,
Birden, etrafa saçılır.

Biraz sonra, sarı ışık,
Güzelce yanmaya başlar.
Bunu gören şoför kardeş
Fren yapıp çok yavaşlar.

Derken hemen arkasından,
Kırmızı ışık savrulur.
Bu ışığı gören herkes,
Adım atmaz, hemen durur.

Tüm trafik kuralları,
Hepimizce bilinmeli.
Kurallara uyularak,
Tehlikeler önlenmeli.

TRAFİK HAFTASI

Yerde, gökte,denizde
Taşıtlar yolcu taşır;
İnsan onlara biner,
Sılasına ulaşır.

Trafik taşıtların,
Yollardaki durumu;
Trafik memurları
Düzenliyor bunu.

Yolculuk sırasında
Bazan kaza da olur;
Kimi ölür, kimi de
Yaralanır, kurtulur.

Kurallara uymakla
Önlenir bu kazalar;
Çok dikkatli olmalı
Sürücüler, yayalar.

Trafiğin yasası,
Kuralları bellidir;
Onları iyi bilmek,
Ve yapmak gerekir.