(DEPREM HAFTASI)
GÜNÜN ANLAM VE ÖNEMİ
Türkiye’nin yakın tarihte defalarca şahit olduğu deprem felaketleri, bir Deprem Haftası yapılmasına da sebep oldu diyebiliriz. Özellikle 17 Ağustos’ta yaşanan maddi ve manevi kayıplar, insanların deprem konusunda daha fazla bilinçlenmesi gerektiğini gösterdi. Bu yüzden 1-7 Mart tarihleri arasındaki Deprem Haftası sırasında çeşitli tatbikatlar veya bilinçlendirme çalışmaları yapılmaktadır.
Dünyanın oluşumundan beri, sismik yönden aktif bulunan bölgelerde depremlerin ardışıklı olarak oluştuğu ve sonucundan da milyonlarca insanın ve barınakların yok olduğu bilinmektedir.
Bilindiği gibi yurdumuz dünyanın en etkin deprem kuşaklarından birinin üzerinde bulunmaktadır. Geçmişte yurdumuzda birçok yıkıcı depremler olduğu gibi, gelecekte de sık sık oluşacak depremlerle büyük can ve mal kaybına uğrayacağımız bir gerçektir.
Deprem Bölgeleri Haritası’na göre, yurdumuzun %92’sinin deprem bölgeleri içerisinde olduğu, nüfusumuzun %95’inin deprem tehlikesi altında yaşadığı ve ayrıca büyük sanayi merkezlerinin %98’i ve barajlarımızın %93’ünün deprem bölgesinde bulunduğu bilinmektedir.
Son 58 yıl içerisinde depremlerden, 58.202 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, 122.096 kişi yaralanmış ve yaklaşık olarak 411.465 bina yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Sonuç olarak denilebilir ki, depremlerden her yıl ortalama 1.003 vatandaşımız ölmekte ve 7.094 bina yıkılmaktadır.
DEPREM NEDİR?
Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına “DEPREM” denir.
Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan tüm yapılarında hasar görüp, can kaybına uğrayacak şekilde yıkılabileceklerini gösteren bir doğa olayıdır.
Depremin nasıl oluştuğunu, deprem dalgalarının yeryuvarı içinde ne şekilde yayıldıklarını, ölçü aletleri ve yöntemlerini, kayıtların değerlendirilmesini ve deprem ile ilgili diğer konuları inceleyen bilim dalına “SİSMOLOJİ” denir.
DEPREMİN DİĞER ÖZELLİKLERİ:
Bazen büyük bir deprem olmadan önce küçük sarsıntılar olur. Bu küçük sarsıntılara “ÖNCÜ DEPREMLER” denilmektedir. Büyük bir depremin oluşundan sonra da belki birkaç yüz adet küçük deprem olmaya devam etmektedir. Bu küçük depremler “ARTÇI DEPREMLER” olarak isimlendirilir ve büyük depremin oluş anına göre bunların şiddetinde ve sayısında azalım görülür.
—————————————————————————————————————————————-
DEPREM
Gürültü kopar uzaktan,
Sular fışkırır topraktan.
İnsanlar yolu bulamaz,
Oluşan bir karanlıktan…
Bu bir depremin sesidir.
Bir canavar nefesidir…
Karanlık kaplar her yeri.
Bilmem kentin neresidir?
Anne ağlar, yavrum diye,
Çocuk ağlar, annem diye.
İnsanların hepsi şaşkın…
Bakamazsın bu sahneye.
Elimizden bir şey gelmez,
Bu felâket hiç sevilmez.
Bu sarsıntı yer küreden…
Daha önceden bilinmez.
Sağlam temel sağlam evler,
Sözüm size mimar beyler.
Sağlam yapın her binayı!
Yıkılmasın kentler, köyler!
Halkım hiç acı çekmesin,
Artık gözyaşı dökmesin!
Sağlam yapın her binayı,
Deprem bize kükremesin!
Çok üzgünüm acılardan,
Kurtulalım sancılardan…
Çığlıklara dönüp bakın,
Ders alalım buncalardan.
DEPREM DEMİŞTİ
Deprem bize ne demişti?
Gidiyorum, geleceğim…
Arada haber vermişti
Deme nerden bileceğim
Artçılarla bir yokladı
Bazen de haber yolladı
Yetmedi…
Tuttu salladı
Deme nerden bileceğim.
Başkalarında olurken
Seyrettin öyle durdun sen
Yaradan akıl vermişken
Deme nerden bileceğim.
Beton attın kumdan çaldın
Üçe yaptın beşten aldın
Bilen gören olmaz sandın
Deme nerden bileceğim.
Çaldın, çırptın ne oldu
Onca insan toprak oldu
Körpecik filizler soldu
Deme nerden bileceğim.
Duymadın mı Erzincan’ı
Ya da dünkü Sakarya’yı
Gör o zaman şimdi Van’ı
Deme nereden bileceğim.
DEPREM
Gürültü kopar uzaktan,
Sular fışkırır topraktan.
İnsanlar yolu bulamaz,
Oluşan bir karanlıktan…
Bu bir depremin sesidir.
Bir canavar nefesidir…
Karanlık kaplar her yeri.
Bilmem kentin neresidir?
Anne ağlar, yavrum diye,
Çocuk ağlar, annem diye.
İnsanların hepsi şaşkın…
Bakamazsın bu sahneye.
Elimizden bir şey gelmez,
Bu felâket hiç sevilmez.
Bu sarsıntı yer küreden…
Daha önceden bilinmez.
Sağlam temel sağlam evler,
Sözüm size mimar beyler.
Sağlam yapın her binayı!
Yıkılmasın kentler, köyler!
Halkım hiç acı çekmesin,
Artık gözyaşı dökmesin!
Sağlam yapın her binayı,
Deprem bize kükremesin!
Çok üzgünüm acılardan,
Kurtulalım sancılardan…
Çığlıklara dönüp bakın,
Ders alalım bunlardan.
KONUT DEYİNCE
Konutumuz sağlam olsun,
Depremde hiç yıkılmasın.
Gece-gündüz neşe dolsun,
Kem gözlerle bakılmasın.
Konutumuz geniş olsun.
Eşyalara yer bulunsun.
Merdivenler dar gelirse,
Asansörden çıkış olsun.
Konutumuz temiz olsun,
Pencereler geniş olsun.
Her adaya güneş girsin,
Perdesinde korniş olsun.
Her durağa yakın olsun,
Mobilyamız takım olsun.
Gürültüden çok uzakta.
Konutumuz sakin olsun.
Aylık gelir dolgun olsun,
Kira, biraz uygun olsun.
Çarşılara gitmek zordur,
Manava da yıkın olsun.
Her köşede oyuncaklar,
Bahçesinde salıncaklar,
Mahallemizde çocuklar,
Benimle arkadaş olsun.
Bahçesinde çiçek açsın,
Ağacında kuşlar ötsün,
Komşularla hep birlikte,
Günlerimiz güzel geçsin.
DÜNYA EVİMİZ
Dünya bizim evimiz,
Neşemiz, kederimiz,
Ay, yıldız, güneş, deniz,
Dünya bizim evimiz.
Güzeliyle, çirkiniyle,
İyisiyle, kötüsüyle,
Hayvanıyla, bitkisiyle,
Dünya bizim evimiz.
Barışıyla, savaşıyla
Küçüğüyle, büyüğüyle,
Kentlisiyle, köylüsüyle
Dünya bizim evimiz.
Dünya bizim evimiz
Derdimiz, kederimiz
Gök, ova, tarla, deniz
Dünya bizim evimiz.
HEYELANDAN KORUNALIM
Kaldırımlarda, yollarda
Çatlak, kabarmalar varsa,
Beton zeminde, temelde
Kıvrım ve çatlama varsa;
Hemen önlemler alalım,
Heyelandan korunalım.
Kâh, su boruları gibi,
Kâh, gaz boruları gibi,
Yer altı yapılarında
Kırılma, patlama varsa;
Hemen önlemler alalım,
Heyelandan korunalım.
Telefon direklerinde,
Elektrik direğinde,
Ağaç, duvar ve çitlerde
Eğilme, bükülme varsa;
Hemen önlemler alalım,
Heyelandan korunalım.
Yollarda ve zeminlerde,
Düşey oturmalar varsa;
Çok yağışlı havalarda
Dere, çamur akıyorsa;
Hemen önlemler alalım,
Heyelandan korunalım.
Kapıda, pencerelerde,
Çevre şekli bozulmuşsa;
Bina temel, kolonlarda
Dev çatlaklar oluşmuşsa;
Hemen önlemler alalım,
Heyelandan korunalım.
Her türlü afete karşı,
Evi, sigortalatalım;
Yaşadığımız çevreyi
Mutlak, ağaçlandıralım;
Erken önlemler alalım,
Heyelandan korunalım